ب) برای گریز از آن چه باید کرد؟
الف) ما چیزی به نام جادوی سیاه نمی‌شناسیم و در منبعی هم نیافتیم; امّا چیزی که وجود دارد و در قرآن هم مطرح شده، سحر و جادو است. سحر و جادو نوعی اعمال خارق‌العاده است که از منظر قرآن به دو بخش تقسیم می‌شود: 1. آنجا که مقصود از آن فریفتن، تردستی، شعبده و چشم‌بندی است که حقیقتی ندارد; و ساحر در اشیأ تصرّفی نمی‌کند و اثر نمی‌گذارد; بلکه در اذهان و نگاه بینندگان صحنه‌ای غیرواقعی را واقعی جلوه می‌دهد، همچنان که در سورة طه، آیة 66 چنین آمده: «ریسمانها و عصاهای جادوگران‌ِ زمان موسی‌َ در اثر سحر، خیال می‌شد که حرکت می‌کنند».
2. از بعضی آیات استفاده می‌شود که برخی از انواع سحر به راستی اثر می‌گذارد، مانند آیة 102 سورة بقره که می‌فرماید: «آنها سحرهایی را فرا گرفتند که میان مرد و همسرش جدایی افکندند». ولی در آیات به این مطلب که تأثیر سحر فقط از جنبة روانی است یا این که واقعیت بیرونی هم دارد، اشاره‌ای نشده است. لذا بعضی معتقدند اثر سحر تنها در جنبة روانی است. نظر فقهای اسلام نیز در مورد سحر این است که:
یاد گرفتن، انجام اعمال سحر و جادوگری حرام است.
(70) امام علی(7) می‌فرمایند(71):
«کسی که سحر بیاموزد، کم یا زیاد، کافر شده است و رابطة او با خداوند به کلی قطع می‌شود.» ب) در مورد راه دفع آن باید گفت:
بهترین راه برای دفع سحر و جادو استفاده از ادعیة وارده، خصوصاً ادعیه‌ای که در مفاتیح‌الجنان ذکر شده است، و مهمتر از همه، توکل به خدای متعال و توسل به ائمه اطهار(:) می‌باشد.
(72) دوست عزیز، بهتر است به جای فکر کردن در این مورد که چندان مفید نیست و چه بسا مضرّ هم می‌باشد; وقت خود را صرف تفکر در آیات حق تعالی، کسب علم و انجام واجبات نمایید. زیرا تفکر در این موارد جز تضییع وقت و نگرانی خاطر چیزی به دنبال ندارد. پاورقی:
-70 آیت‌الله مکارم شیرازی، یکصد و هشتاد پرسش و پاسخ، چاپ اول، دفتر نشر برگزیده، ص 673.-71 وسائل الشیعه، باب 25، من ابواب ما یکتسب به، حدیث 7. -72 آیت‌الله مکارم شیرازی، یکصد و هشتاد پرسش و پاسخ، چاپ اول، دفتر نشر برگزیده، ص 673.
