کافه تلخ

۱۳۸۹ تیر ۹, چهارشنبه

انواع سفره‌های نذری



شخص نيازمند نذر مي‌كند كه اگر آرزويش برآورده شد سفره بيندازد.

آيين سفره‌هاي نذري جزء فولكلور يا فرهنگ عامه مي‌باشد. فولكلور بنا به تعريف عبارتست از باورها، رفتارها، گفتارها و كردارهاي گروهي كه سينه به سينه منتقل شده و الزاما داراي نظريه و پشتوانه منطقي نيست.

  1. سفره حضرت ابوالفضل (ع)- عدس پلو و آش رشته، ميوه، شيريني و آجيل مشگل‌گشا -حلوا، خرما، نان، پنير و سبزي.
  2. سفره امام زمان(عج)- شيربرنج، نان، پنير، سبزي، گردو و حلوا
  3. سفره حضرت رقيه(س)-نان، خرما
  4. سفره امام حسن(ع)-نان و پنير و سبزي، كشمش سبز، هندوانه سربسته
  5. سفره حضرت فاطمه(س)-کاچی
  6. سفره حضرت زينب(س)-آش رشته
  7. سفره پنج تن (آل عبا)-آش رشته
  8. سفره حضرت ابراهيم(ع)-عدس پلو و آش رشته، ميوه، شيريني و آجيل مشگل‌گشا -حلوا، خرما، نان، پنير و سبزي.
  9. سفره حضرت خضر(ع)-همه نوع خوراكي
  10. سفره بي‌بي سه‌شنبه.نان و پنير، سبزي و كاچي

http://www.tebyan.net/index.aspx?pid=19667&BookID=82815&Language=1

امروز...

اين سفره ها رنگ و بوي تازه و جالبي گرفته است، سفره ها پر ملاط تر و رنگين تر شده است.

(برخی از) زنان براي شركت در اين مراسم مثل مجالس عروسي ساعت‌ها در آرايشگاه به سر مي برند و بهترين لباس‌هاي خود را با آخرين مدهاي روز مي‌پوشند.

صاحبخانه هم سفره‌اي را پهن مي‌كند كه هر چه بلند بالاتر و پر رونق‌تر باشد، پرستيژ و كلاس صاحبخانه را بيشتر مي‌رساند.

مجلس گرداني به نام "خانم جلسه اي" نيز به اين مجالس دعوت مي‌شود كه هم قرآن و دعا مي‌خواند، هم مداحي و مولودي خواني مي‌كند و هم احكام دين را تفسير مي كند.

(البته در دهه ۵۰ اين مجلس گردان‌ها مرد بوده‌اند.) اين روزها خانم‌هاي جلسه‌اي حق‌الزحمه‌هايي بابت يك تا ۲ ساعت حضور در مجالس مي‌گيرند كه رقمي بين ۲۰ تا ۲۰۰ هزار تومان است و خانم جلسه‌اي هر محله‌اي نيز با كمك‌هاي مالي زناني كه در اين جلسات حاضر مي‌شوند سيستم‌هاي صوتي مي‌خرند تا حنجره شان خيلي آسيب نبيند.

در اين مجالس زنان براي مسائل خصوصي هر خانواده‌اي هم دعا مي‌كنند مثلاً خانم جلسه‌اي در ميكروفون اعلام مي‌كند " براي سبز شدن دامان فلان خانم همه يك صلوات بفرستيد" (كنايه از بچه دارشدن).

خرافه‌ها نيز به اين مجالس راه پيدا كرده‌اند به طوري كه دختران دم بخت حاضر در مجلس را دور هم مي‌نشانند و هر آنچه كه ته مانده سفره است روي سر آنها مي‌تكانند تا "سفيدبخت" شوند.

يا اينكه "كاچي" سفره حضرت رقيه را اگر زنها به خانه مي برند هيچ مردي نبايد آن را بخورد براي مردها حرام است...

يا اينكه اگر مجلس سفره در يك مناسبت شادي مثل ولادت يكي از ائمه و امامان برپا باشد مي گويند هر كسي كه برقصد حاجت مي گيرد و ....

جالب‌تر اينكه تفاسير مدرني از احكام دين را از زبان خانم جلسه اي‌ها در اين مجالس مي‌توان شنيد به طور مثال اينكه " نماز خانم‌ها با لاك ناخن مشكلي ندارد مهم اين است كه دختران ما نماز بخوانند و بعداً خودشان به اين نتيجه مي‌رسند كه بايد بدون لاك، نماز بخوانند..."

در حاشيه اين مراسم، زنان، انواع لباس، لوازم خانه، لوازم آرايش و... را براي فروش مي‌آورند و با استقبال خوبي هم مواجه مي‌شوند.

البته در همه چيز استثنا وجود دارد اما عموم اين مجالس به سمت و سويي غير از هدف اصلي شان مي روند.

اينها همه را گفتم تا اينكه بگويم اين مجالس مذهبي كه به اسم حضرت ابوالفضل و... شكل مي‌گيرد روزگاري فقط مجلس دعا بود اما امروز تنها بهانه‌اي براي جمع شدن زنان محله و خويشاوند دور همديگر است تا داشته هاي هم را به رخ يكديگر بكشند، به چشم و هم چشمي‌هايشان دامن بزنند، با سحر و جادوهايي كه مي‌خوانند زندگي‌ها را از هم بپاشانند و در پايان مراسم هم بزن و برقصي به راه بيندازند.

اين روزها همه چيز جور ديگري است...

www.fardanews.com/fa/pages/?cid=65461