وصیت شیخ صدر الدین قونوی در عدم خوض در مجملات عرفان و علوم نظری
از وصیت شیخ صدر الدین قونوی (شاگرد ارشد و نایب شیخ اکبر و فرزند خوانده او):
« و اصحاب خویش را وصیت می کنم که پس از من در مشکلات معارف ذوقی، مجملات آن فرو نروند بلکه به تامل در صریح و منصوص آن اقتصار کنند، بدون تفقه به تاویل آنچه جلی صریح است. و سوای آن در کلام من و شیخ (اکبر محی الدین ابن عربی) رضی الله عنه وارد نشوند که بعد از من مسدود است.
پس کلامی از ذوق احدی قبول نمی شود اللهم الا من ادرک منهم الامام محمد المهدی(علیه السلام) پس سلام مرا برساند و از او آنچه از معارف که بدان خبر می دهد بر گیرد و نه غیر او.
و باید الان بعد اقتصار بر صریح و جلی کلام من و تصانیف شیخ اکبر، تمسک کنند به کتاب و سنت و اجماع مسلمین و دوام ذکر و اشتغال به فراغت قلب بمواجهت با جناب حق بموجب آنچه در رساله هادیه مرشده ذکر شد و حسن ظن بالله و اشتغال به چیزی از علوم نظری و غیر نظری نداشته باشد بلکه اقتصار کند در ذکر و تلاوت قرآن و مداومت بر اوراد موظف و مطالعه آنچه ذکر شد از صریح جلی از اذواق مذکور.»
تحقیق
- عدم خوض در عرفان نظری و توجه به جلی صریح آن از عرفان در عمل بر آن و عدم توجه به مجملات
- مسدود بودن باب علم اذواق در جزئیات و مجملات آنچنانکه شیخ اکبر بدان متحقق شده و عدم قبول علم ذوقی مگر از حضرت مهدی (سلام الله علیه)
- تمسک به کتاب و سنت و اجماع، دوام ذکر، تفریغ قلب، حسن ظن بالله، تلاوت قرآن، مداومت بر اوراد واجب و موظف و مطالعه صریح و جلی عرفان و تحقق بدان.
و در مجموع:
توجه به آنچه در شرع و عرفان جلی و صریح است و مداومت و تخلق و تحقق بدان و در خدمت مولانا الامام المهدی عج الله تعالی فرجه در آنچه از متشبهات و مجملات و
اخذ علم از او ان شاء الله.
البته منظور از عرفان نظری که در بند اول گفته شد٬ توجه به الفاظی است که معانی در پی ندارد و تخلق و تحققی در کار نیست وگرنه شان عرفان نظری بیشتر از عملی است. بقول شیخ بعضی از علوم قابل عمل کردن نیستند و این بخاطر شرف علم بر عمل است که حقیقت علمیه آن باعث عروج لطیفه انسانیه می گردد
نکته دیگر اینکه اگر کسی محقق در کلمات شیخ بشود می بیند که یک سری از اعتقادات و معارف را شیخ بکررات در کتب متفاوتش تکرار می کند. این تکرار نشانه اهمیت ویژه آنهاست. بنابر این بر محقق روش شیخ لازم است که این مطالب را بداند و آنها را سرلوحه قرار دهد تا بدانچه بایسته است برسد
از وصیت شیخ صدر الدین قونوی (شاگرد ارشد و نایب شیخ اکبر و فرزند خوانده او):
« و اصحاب خویش را وصیت می کنم که پس از من در مشکلات معارف ذوقی، مجملات آن فرو نروند بلکه به تامل در صریح و منصوص آن اقتصار کنند، بدون تفقه به تاویل آنچه جلی صریح است. و سوای آن در کلام من و شیخ (اکبر محی الدین ابن عربی) رضی الله عنه وارد نشوند که بعد از من مسدود است.
پس کلامی از ذوق احدی قبول نمی شود اللهم الا من ادرک منهم الامام محمد المهدی(علیه السلام) پس سلام مرا برساند و از او آنچه از معارف که بدان خبر می دهد بر گیرد و نه غیر او.
و باید الان بعد اقتصار بر صریح و جلی کلام من و تصانیف شیخ اکبر، تمسک کنند به کتاب و سنت و اجماع مسلمین و دوام ذکر و اشتغال به فراغت قلب بمواجهت با جناب حق بموجب آنچه در رساله هادیه مرشده ذکر شد و حسن ظن بالله و اشتغال به چیزی از علوم نظری و غیر نظری نداشته باشد بلکه اقتصار کند در ذکر و تلاوت قرآن و مداومت بر اوراد موظف و مطالعه آنچه ذکر شد از صریح جلی از اذواق مذکور.»
تحقیق
- عدم خوض در عرفان نظری و توجه به جلی صریح آن از عرفان در عمل بر آن و عدم توجه به مجملات
- مسدود بودن باب علم اذواق در جزئیات و مجملات آنچنانکه شیخ اکبر بدان متحقق شده و عدم قبول علم ذوقی مگر از حضرت مهدی (سلام الله علیه)
- تمسک به کتاب و سنت و اجماع، دوام ذکر، تفریغ قلب، حسن ظن بالله، تلاوت قرآن، مداومت بر اوراد واجب و موظف و مطالعه صریح و جلی عرفان و تحقق بدان.
و در مجموع:
توجه به آنچه در شرع و عرفان جلی و صریح است و مداومت و تخلق و تحقق بدان و در خدمت مولانا الامام المهدی عج الله تعالی فرجه در آنچه از متشبهات و مجملات و
اخذ علم از او ان شاء الله.
البته منظور از عرفان نظری که در بند اول گفته شد٬ توجه به الفاظی است که معانی در پی ندارد و تخلق و تحققی در کار نیست وگرنه شان عرفان نظری بیشتر از عملی است. بقول شیخ بعضی از علوم قابل عمل کردن نیستند و این بخاطر شرف علم بر عمل است که حقیقت علمیه آن باعث عروج لطیفه انسانیه می گردد
نکته دیگر اینکه اگر کسی محقق در کلمات شیخ بشود می بیند که یک سری از اعتقادات و معارف را شیخ بکررات در کتب متفاوتش تکرار می کند. این تکرار نشانه اهمیت ویژه آنهاست. بنابر این بر محقق روش شیخ لازم است که این مطالب را بداند و آنها را سرلوحه قرار دهد تا بدانچه بایسته است برسد