● واژه آیوردا به چه معنی است؟
واژهٔ سانسکریت آیو به معنی زندگی و ودا به معنی دانش است. به عبارت دیگر، آیورودا دانش یا علم زندگی است. آیورودا بر قوانین و اصول پایه ای که بر زندگی در کل هستی حکمفرما هستند، تاکید دارد. در عین توجه به ریشه، تکوین و درمان بیماری، آیورودا به آنچه برای زندگی مفید یا مضر است و آنچه به خوشبختی و بدبختی می انجامد نیز می پردازد.
● ارتباط آیورودا با وداها یعنی نوشته های مذهبی باستانی هند چیست؟
متنی که به آتاروا ـ ودا شهرت دارد، به توضیح پایه های نظری آیورودا و استفادهٔ کاربردی و روش به کار بردن آنها می پردازد. این متن حاوی توصیف ها و توضیحاتی دربارهٔ بعضی از بیماری ها و نیز نحوهٔ معالجهٔ زخم ها و جراحت ها، و هم چنین بحثی دربارهٔ بیماری های همه گیر و نحوهٔ تحت نظر داشتن آن هاست. ریگ ودا، یاجورودا و سامادوا نیز حاوی مطالبی مرتبط با طب آیورودایی اند.
● آیورودا بر چه پایه های فلسفی بنا شده است؟
بر اساس جهان بینی هندو بشریت چکیده ای از گیتی است. در هر فرد به اندازهٔ تمامی جهان پیرامون او تنوع وجود دارد. تصور خود در تمامی هستی و تمامی هستی در خود، بالاترین هدف تکامل انسانی تلقی می شود. به این ترتیب مکتب های فلسفی که آیورودا در آنها ریشه دارد، بر این باورند که بشریت و مجموعهٔ هستی از یک مبدا برخاسته و از عناصر یکسانی تشکیل شده اند.
● این عناصر چه هستند و جسم چگونه از آنها تشکیل شده است؟
آنها پنج عنصر اصلی هستند: خاک، آب، آتش، هوا و اثیر. آنها به پنچامهابوتا شهرت دارند. دانش از طریق حواس شنوایی، بساوایی، بینایی، چشایی و بویایی دریافت می شود.
● ساختار جسم چگونه است و چگونه عمل می کند؟
واحدهای پایه ساختمانی جسم داتوها نامیده می شوند (داتو به معنی نگهداشتن است). آنها توسط غذای هضم شده تغذیه می شوند. در جسم انسان هفت داتو وجود دارد؛ مایعات جسم، بافت های خون، بافت های عضلانی، بافت های چربی، بافت های استخوانی، بافت های عصبی، مغز و بافت های مولد.
● مسئله تعادل در آیورودا بسیار مهم است تعادل چگونه عمل می کند؟
در آیورودا پیشگیری و علاج همهٔ بیماری ها بر اساس سه دوشا است: واتا، پیتا و کاپا. این سه، جلوه های زیستی پنج عنصر اصلی هستند که جسم انسان از آنها تشکیل شده است و در یک انسان سالم این سه عنصر همواره درتعادل هستند. در چنین وضعیتی، سه دوشا نظارت و اجرای همهٔ عمل های سازمانی جسم را به عهده دارند. زمانی که تعادل بین آنها به هم بخورد، بیماری آغاز می شود و تکوین می یابد.
دوشاها در سراسر جسم پخش اند، اما در حالت عادی یا سلامت جسم، واتا، پیتا و کاپا به ترتیب در قسمت های زیر، وسط و بالای جسم قرار دارند.
آنها ساختمان جسم را همانند ستون نگاه می دارند، چنان که آنها را ترای استونا یا سه ستون می نامند. کاپا در کودکی اهمیت اساسی دارد، پیتا در جوانی و واتا در پیری. روز نیز به سه بخش تقسیم می شود؛ روز، شب و زمان هضم غذا. کاپا در قسمت اول روز تاثیر بیشتری دارد، پیتا در قسمت میانی و واتا در قسمت آخر.
ساختار انسانی، هم از نظر جسمی و هم از لحاظ ذهنی، در هنگام انعقاد نطفه در اثر ترتیب و ترکیب سه دوشا که خود را در سلول های جنسی متجلی می سازد، تعیین می شود. این ساختار پایه برای هر فرد در تمامی عمرش ثابت می ماند. در سانسکریت به این ساختار پراکروتی به معنی ساختار طبیعی یا شکل اصلی گفته می شود، و جلوه های پنج عنصر اصلی هستند.
کاربرد آیورودا چگونه تقسیم بندی شده است؟
▪ آیورودا هشت شاخه دارد که هر یک با موارد زیر ارتباط دارد:
ـ بیماری های جسمی ناشی از اختلال عملکردی یا مجموعه ای جسم
ـ تمامی اعضای جسم که بالای شانه ها قرار دارند
ـ کسالت های جسمی ناشی از مواد خارجی، مانند تیغ، علف، سنگ و ناخن
ـ بیماری هایی که ناشی از نیش مار، عنکبوت و دیگر سم های ناشی از منابع حیوانی یا گیاهی است
ـ کسالت های ذهنی و بیماری های عفونی ناشی از موجودات ناشناخته یا نامرئی یا میکروب ها. این شاخه هم چنین به قربانی ها و مراسم لازم برای دفع ارواح پلید می پردازد.
ـ بیماری های کودکان، روش های تطهیر شیر مادر و بیماری های ناشی از اجرام فلکی
ـ بهبود بخشیدن به کیفیت بافت های جسم و در نتیجه بالا بردن مقاومت، بالا بردن قدرت جسمی و فکری، به تاخیر انداختن فرایند پیری و حفظ تندرستی و جوانی جسم
ـ افزایش کیفیت و مقدار مایعات منی و یاخته های ماده و نیز روش های افزایش میل، نشاط و باروری جنسی، درمان ناباروری و اختلالات جنسی دیگر
ارتباط بین آیورودا و اندیشهٔ غربی را چگونه توصیف می کنید؟
پزشکی جدید و اندیشهٔ غرب فردیت را دسته بندی کرده و آن را تعمیم داده است. بر پایهٔ برداشت غرب از سلامت و عادی بودن، آنچه در اکثریت افراد مشترک است، معیار سلامت در نظر گرفته می شود.
آیورودا بر این باور است که حالت عادی هر شخص باید به صورت جداگانه ارزیابی شود، چون هر انسان عملکرد و حالات روحی مخصوص به خود را بیان می کند. در شرق راه حل درک؛ تنها پذیرش، مشاهده و تجربه است. در مقابل در غرب، اعتقاد بر پرسیدن، تحلیل و نتیجه گیری منطقی است. اندیشهٔ غرب به قضاوت بیرونی اعتقاد دارد و اندیشهٔ شرق به قضاوت درونی.
منبع: پیام یونسکو.
گفتگو با ک.م. شیام سوندارگ
مقالات ارسالی به آفتاب
