کافه تلخ

۱۳۸۹ دی ۸, چهارشنبه

پلاسمای نخستین جهان


رصد پلاسمای نخستین جهان
همشهری آنلاین:
بزرگ‌ترین برخورد دهنده ذرات در دنیا واقع در سرن سوئیس پدیده‌ای را بازسازی و رصد کرد که به نظر می‌رسد پلاسمای نخستینی است که بلافاصله پس از تولد جهان ناپدید شده است
برخورد دهنده بزرگ ذرات (ال. اچ. سی) در سرن ژنو چیزی را تولید کرد که به گفته فیزیکدان تاکنون هرگز مشابه آن ایجاد نشده بود. این ذره شباهت بسیاری به ماده نخستینی دارد که در میکروثانیه‌های پس از بیگ بنگ (انفجار بزرگ) ناپدید شده است.
گوئیدو تونلی، دانشمند سرن (شورای تحقیقات هسته ای اروپا) چهار آزمایش بزرگ را برای دیدن پدیده جدید Cms (سولنوئید مون فشرده) انجام داده است.
این محقق در این خصوص اظهار داشت: "در این فاز بسیار زود است که دقیقا بفهمیم این پدیده جدید چه چیزی است اما ذره‌ای که برخورد دهنده پیدا کرده است چیزی شبیه به پلاسمای کوارک و گلوئون‌ها است که در مدت 20 تا 30 میکروثانیه پس از بیگ بنگ تولید و ناپدید شده‌اند."
وی افزود: "این تنها یکی از پنج یا 6 فرضیه‌ای است که در حال آزمایش آنها هستیم و در این لحظه نتایج ما کاملا خام و نارس است. می‌توانیم بگوییم که در حال رصد یک پدیده جدید هستیم و برای ارائه یک پاسخ قطعی به چندماه زمان نیاز داریم."
به گفته فیزیکدانان سرن، برخورد دهنده بزرگ هادرون وارد عصری شده است که می‌توان در آن چیزهای جدید تولید کرد و علم فیزیک نیز دیگر وارد سرزمین ناشناخته‌ای شده است.
این اثر که از برخورد میان میلیاردها میلیارد پروتون تولید شده در انرژی 3 هزار و 500 میلیارد الکتروولت بر دسته پرتو (5/3 ترا الکترو ولت بر دسته پرتو) رصد شده است. با اندازه‌گیری زاویه‌ای که با آن صدها ذره از نقطه برخورد پرواز می‌کنند، این دانشمندان کشف کردند که برخی از این ذرات به روش ناهنجاری رفتار می‌کنند.
به گزارش خبرگزاری مهر، مشابه این پدیده تاکنون تنها در برخورد دهنده Rhic لابرتوارهای بروکهون آمریکا رصد شده بود. در این برخورد دهنده، ترکیبی متراکم از کوارک و گلوئون‌های مشابه با آنچه که در ماده تولید شده بلافاصله پس از بیگ بنگ وجود داشت از برخورد یون‌های سنگین به دست آمد.
در صورتی که رصد انجام شده در سرن مشابه آنچه باشد که در برخورد دهنده Rhic رخ داد این بدان معنی خواهد بود که پلاسمای کوارک و گلوئون برای اولین بار از برخورد پروتون‌ها (به جای یون‌ها) به دست آمده است.
اگر در مورد برخورد دهنده Rhic دمای بسیار بالای تولید شده از برخورد یون‌ها هسته‌ها را ذوب کرد و با آزاد کردن و کوارک و گلوئون، چگالی به دست آورد در مورد برخورد دهنده سرن در بین ذرات پروتون یک انرژی بسیار زیاد برای به دست آوردن یک چگالی بسیار بالا تولید شده است.