قدر مسلم اینست كه قبل از اسلام و بعد از آن در میان تمام قومها و ادیان به زنها ظلمهای زیادی شده است و از آنان به عنوان یك وسیله برای شهوت و خوش گذرانی استفاده شده و هرگز به زن بعنوان یك انسان نگاه نشده گرچه زنان در تمام ادیان و قومها به میزان اطلاعات خود به مبارزه از حق و حقوق خود بپا خواستن و در قوم یهود هم زنهای نامی زیادی هست كه از حق و حقوق خودشان و زنهای دیگر یهود دفاع كردن .
قبل از هر چیزی اشاره ای كوتاهی به قوم یهود می كنیم. قویم یهود در گذشته و حال نام های گوناگونی داشته است كه از همه مشهورترین نام عبری است (عبری یا عبرانی) این كلمه از ریشه عبور و عبر گرفته شده است وجه تسمیه این است كه گویند :
ابراهیم جد اعلای این قوم كه از شهر خود مهاجرت كرده چون از رودخانه فرات عبور كرد، این قوم عبری یا عبوری نام یافتند.
در تاریخ انبیاء اولوالعزم آمده است كه عبرانی از كلمه عابر گرفته شده كه نام یكی از اجداد ابراهیم خلیل است و یا به معنای گذر از نهر یا مكانی است.
یكی از مسفران اسلامی در وجه تسمیه یهود گفته است كه :
"یهود" به معنی "هدایت یافته" است و علت آن توبه قوم موسی از گوساله پرستی است و یا كه به علت انتساب به "یهودا" فرزند بزرگ یعقوب "یهود" نامیده شدند.
قوم یهود هم همچون عقاید و آداب شبیه اعراب قبل از اسلام بودند عبرانیان قبل از موسی مردمی خانه بدوش و آواره بودند كه در بیابانها زندگی می كردند و به پرورش حیوان سرگرم بودند. و از خانواده های "كلان" تشكیل می شد. ارتباط نسب ابتدا از طریق زنان بوده. كودكان "كلان" مادران وارد می شدند.
مادارن قرون متوالی از حق انتخاب نام فرزاند برخوردار بودند .
زن در نزد والدین خود می ماند و شوهر موقتا" به دیدن وی می آمد. چادر به زن تعلق داشت . مرد حق داشت در نزد زن اقامت كند.
پس از گذشت سالها كه زن سالاری در این قوم رواج داشت كم كم نظام زن سالاری در هم ریخت وناتوانی زن در برابر قدرت طبقاتی جامعه شكل گرفت ودر خانواده زن موقعیت پیش خود را از دست داد و تابع مرد شد، و بدین ترتیب از دل ویرانه های جامعه مبتنی بر زن سالاری، جامعه مرد سالاری متولد شد. و تمام فرماندهی و زمام امور خانه را مرد بعهده گرفت و زن بصورت وسیله تولید مثل و بنده شهوت مرد قرار گرفت.
و حتی زن جزو ثروت مرد به حساب می آمد. پدر می توانست فرزندان خود را محكوم و یا اعدام كند و یا به عنوان غلام و كنیز بفروشد.
در یهودیت فرمان "یهوه" به زن چنین است : چشمت باید به شوهرت باشد، وی بر تو حكومت خواهد كرد" معتقدان به یهودیت سالهای دراز زن را مایه مصیبت و بدبختی می دانستند و وجود او از آنرو قابل تحمل بود و مردان در نماز خود تكرار می كردن "خدایا ترا سپاسگذارم كه مرا كافر و زن نیافرید!"
در قوم یهود پیامبری منحصر به مردان نبوده بلكه زنان نیز مقام نبوت داشته اند و همانگونه كه انبیاء مرد بین اسرائیل پدر خوانده می شدند، زنان نیز كه به پیامبری می رسیده اند مادر خوانده می شدند، پدر اسرائیل و مادر اسرائیل تعداد پیامبران زن اسرائیل هفت نفر بوده است:
1- ساره (همسر ابراهیم) گفته اند ساره مانند ابراهیم كه مردان را به توحید دعوت میكرد، او نیز زنان را به خداوند یكتا فرا میخواند.
2- مریم (میریام خواهر موسی) وقتی كه موسی بنی اسرائیل را از رود نیل گذراند او در جلوی قوم بسیار مسرور، مردم را به ستایش یهوه فرا خواند.
3- بوره (كه قاضی نیز بوده است) به معنی زنبور عسل كه مادر اسرائیل نامیده شده است. این زن در زیر درخت دبوره می نشست و برای قوم بنی اسرائیل قضاوت و داوری می كرد . بنی اسرائیل زنان را به قضاوت قبول داشتند . در عصر بوده پادشاه كنعان "یابین" بر اسرائیل حكومت میكرد. بوده از میان قوم خود مردی بنام "بالاق" را برانگیخت تا به همراهی او ده هزار سپاهی گردآورد و بر سیسرا فرمانده لشگر "یابین" حمله برد او بر شاه پیروز شد.
4- حنا (مادر سموئیل یا همون شموئل) زنی نازا بود و از خداوند تقاضای اولاد نمود و دعای او مورد اجابت قرار گرفت او به هنگام زائیدن سرودی به شكرانه این نعمت سرود كه یكی از زیباترین سرودهای مذهبی بنی اسرائیل است.
5- اوی گائیل (همسر داود) یا ابی جایل او زنی زیبا و با هوش بود كه در جنگ همراه داود بود و برای داود دو فرزند به دنیا آورد.
6- حلده (همسر شائوم) زن بدشكل و روسپی را در عبری گویند . این زن پیامبری مشهور بود كه در زمان یوشا پادشاه اسرائیل (اورشلیم) مورد مشورت پادشاه و كاهنان قرار می گرفت.
7- استر (ملكه خشاریارشا) به زبان آكدی یعنی "ایشتار" یا ستراه این پیامبر دختر ابیجایل است كه در دستگاه شاه بسیار نفوذ داشت ونكنه جالب این سان كه قبر این ملكه یهودی در شهر همدان قرار دارد.
رهبران مذهبی یهود، به وضع احكام جزائی سختی پناه بردند. خاخامهای یهود كه متولیان رسمی دین موسی شده بودند و خود در رفاه و راحتی می زیستند، برای اجرای اخلاق قوانین و احكام جزائی شدیدی از قبیل سنگسار كردن زانی و زانیه و لاطی و ملوط و… وضع كردند. عدم بكارت عروس نشانی از بی عفتی بود ودخترسنگسار می شد.
در دین یهود ازداج عامل جدائی زن از خانواده است. ربودن دختران و كنیزان نوعی ازدواج محسوب میشود. اصل ازدواج بر مبنای خریدن دختر است كه قیمت او به عنوان مهریه پرداخت می شود. رضایت پدر شرط اصلی ازدواج است. اگر پدر راضی به ازدواج دختر نباشد، تنها به گرفتن وجد نقد اكتفا میكند. اجازه ازدواج با اولیای دختر است و پدر ممكن است از گرفتن مهریه صرف نظر كند. اگر چه رضایت دختر در نظر گرفته می شود.
مرد باید با بیوه برادر متوفای خود كه فرزند ندارد، ازدواج كند. اولین فرزند زن متعلق به بردار متوفی خواهد بود. این ازدواج برای حفظ میراث برادر است.
اگر كسی از گرفتن زن برادر خود ابا كند بزرگان و مشایخ قوم او را نصیحت و اگر قبول نكند باید او را رسوا سازند. تعدد زوجات در میان یهودیان رایج است. در میان یهودیان ازدواجها با خویشاند صورت می گیرد و با بیگانه ممنوع است. زن در خانه مطیع شوهر است و عبادات او نیز منوط با اجازه شوهر است.
دختران یهود اگر ازدواج كرده باشند ارث نمی برند، و پسران دو برابر دختران ارث می برند، ارث در صورتی به دختر می رسد كه متوفی فرزند پسر نداشته باشد.
با توجه به مطالب مذكور دراین نوشته سعی شده است تا مطالبی در خصوص وضعیت زنان در قوم یهود و تفاوتهای زنان و مردان در این قوم در گذشته و همچنین مطالبی پیرامون حقوق زنان از نظر قوم یهود را از زاویه های مختلف ارائه شود.
منبع : تاریخ ادیان و مذاهب جهان. مبلغی آبادانی
