ويشنو
دومين خدا از تثليث خدايان هندو . مذکر و حافظ جهان است . در وداها به عنوان يک خداي فرعي مطرح شده است . اما در طول زمان به عنوان خدايي خيرخواه و پاسخگو به نيايش پيروانش تبديل ميشود . همسر او لاکشمي يا سري نام دارد ؛ وسيله نقليه اش پرنده اي به نام گارودا يا ماري به نام سشا است و بهشت او واکونتا نام دارد . به شکل جواني خوش سيما با ۴ دست تصوير ميشود که در دستانش به ترتيب ؛ يک صدف ؛ يک چاکرا يا قرص ؛ يک چماق و يک گل نيلوفر دارد . گفته ميشود که ويشنو بارها شکل انساني به خود گرفته است که ۱۰ مورد از آنها شناخته شده است . وي هربار براي کمک و نجات مردم از دست قدرتي شرير و پليد ؛ در يک جسم مادي ظاهر ميشود که عبارتند از :
۱) ماتسيا : ماهي . ويشنو به شکل ماهي در مي آيد تا مانو را - که گاهي نوح هندو ناميده مشود - از طوفان و سيل نجات دهد ؛ زيرا نوع بشر به علت شرارت به مرگ محکوم شده است . اين ماهي ؛ کشتي مانو را به جايي امن ميرساند .
۲) کورما : لاک پشت . ويشنو خود را به صورت لاکپشتي در قعر درياي شير در آورد و کوهي را بر پشت گرفت . خدايان و شياطين آنقدر بر فراز اين کوه چرخيدند که ۱۰ موجود ارزشمند از درون درياي شير سربرآوردند : معجون جاودانگي ؛ درخت آرزوها ؛ ماه ؛ گاو فراواني ؛ ايزدبانوي زيبايي ؛ سرنوشت خير ؛ باده و ...
۳) واراها : گراز . ويشنو به شکب گراز در آمد تا جهان را از دست شيطان قدرتمندي که دنيا را به قعر اقيانوس برده بود نجات دهد . پس از هزار سال نبرد ويشنو پيروز شد و با جهان به روي آب آمد .
۴) ناراسينها : شير - انسان . ويشنو به شکل يک شير - انسان در آمد تا جهان را از دست شيطاني نجات دهد که به فريب از برهما قول گرفته بود که نبايد به دست انسان يا حيواني کشته شود .
۵) وامانا : کوتوله . ويشنو به صورت کوتوله اي در آمد تا ۳د نيا را از چنگ بالي - يک پادشاه اهريمني - نجات دهد . بالي با تمسخر به او گفت که به اندازه اي که بتواند با سه گام خود بپيمايد ؛ دنيا را به او خواهد داد . ويشنو با گامهاي خود توانست بهشت و زمين را از او باز پس بگيرد و فقط جهان زيرين در اختيار بالي باقي ماند .
۶) پاراسو - راما : ويشنو به شکل (( راماي تبردار )) درآمد تا کشتريه يا طبقه جنگجو را از سلطه برهمن نجات دهد .
۷) راما : قهرمان حماسه رامايانا . پسر شاه داسارثا بود که در اثر نيايشهاي پدرش و انجام مراسم قرباني اسب ؛ به دنيا آمد . راما نيمي از الوهيت ويشنو را در اختيار داشت . پهلواني بي بدل بود و در جواني ؛ شاهدختي زيبا به نام سيتا را به همسري اختيار کرد . اما پس از مدتي به دنبال يک توطئه ؛ راما از قصر پدرش تبعيد شد و به همراه سيتا و برادرش لکشمانا به جنگلي پناه برد و ۱۰ سال در تبعيد زندگي کرد . در همين دوران ؛ راوانا ؛ پادشاه اهريمني سيلان ؛ سيتا را ربود . جنگ عظيمي در گرفت اما سرانجام راما پيروز شد .
۸) کريشنا ( در سانسکريت به معناي سياه ) : مشهورترين حلول ويشنو و از شخصيتهاي برجسته و مهم حماسه مهابهاراتا . پسر واسودوا و دواکي ؛ و از خانواده ياداواها بود . عمويش کانسا در رويايي ديده بود که يکي از پسرهاي دواکي او را نابود خواهد کرد . براي همين هر پسري که از دواکي به دنيا مي آمد به قتل ميرسيد . اما هفتمين و هشتمين پسر او ؛ بلارمه و کريشنا نجات يافتند . کريشنا در خانه دهقان فقيري به نام ناندا بزرگ شد . اما کانسا متوجه موضوع شد و دستور داد تمام پسران سرزمين را بکشند . اما هرگز موفق نشد کريشنا را از ميان ببرد . سرانجام کريشنا و برادرش بلارمه ؛ با هم بر عليه کانسا متحد شدند و او را به قتل رساندند و کريشنا بر تخت نشست . کريشنا در جنگ عظيم مهابهاراتا ؛ ارابه ران آرجونا بود و با راهنمايي هاي خردمندانه اش او را به پيروزي رساند .
۹) سيدهارتابودا : ويشنو به شکل بودا ؛ بنيان گذار آيين بودايي حلول مييابد و بدين ترتيب بودايي گري جايگاهي در عالم هندو پيدا ميکند .
۱۰) کالي : اسب سفيد ؛ اين حلول هنوز انجام نشده است . هنگامي که شرارت و پليدي در دوران کنوني به اوج برسد ؛ ويشنو به شکل کالي تجلي مي يابد تا باززايش و انقلاب کيهاني را به انجام برساند . گفته ميشود که ويشنو ؛ سوار بر اسبي سفيد از آسمان فرود خواهد آمد و شمشير خود را به شکل شهابي حرکت خواهد داد .
