پيوند اردويسور آناهيتا و دين زرتشت برشي از پيوند اسطوره و دين در جهان باستان است كه ريشه در پديده هاي بنيادين زندگي انسان دارند . اسطوره ها ، راوي واقعيتي ريشه دار در زمان هاي آغازين است و پيدايش دين مرحله پديد آمدن ارزش هاي مطلق در روند باورهاي اسطوره اي و آغازگر دوره اي نوين در روند دگرگوني باورهاي انسان مي باشد.
پس از دوران زندگي زرتشت بتدريج آيين پرستش آناهيتا همراه با بسياري از باورهاي گذشته وارد دين زرتشت شد. در اين روند آناهيتا و مهر به دليل پيوندهاي ديرينه سرنوشتي همانند داشتند. درباره آناهيتا حتي كوششي براي جايگزيني پئورو چيستا دختر زرتشت بر جاي او شده بود كه توفيق چنداني نيافت زيرا نياز خواستن از آب جزئي از آيين هايي بود كه دين زرتشت توانايي بر اندازي آنرا نداشت و ديرينگي پيوند آناهيتا و آب چنان بود كه هيچكس نمي توانست جايگزين آن گردد. به اين ترتيب آب دومين آفريده مادي اورمزد و مقدس ترين عنصر پس از آتش شد. آناهيتا از حلقه هاي پيوند نيكي ها به جهان گشت و يكي از نيروهاي زندگي بخشي شد كه هنگام تولد زرتشت از او پشتيباني مي كردند.
موعودان دين زرتشت ( اوشيدر ، اوشيدر ماه و سوشيانت ) را به آناهيتا سپردند و اهميت اين ايزد بانو به جايي رسيد كه اهورامزدا درباره او به زرتشت گفت : اوست كه برازنده ستايش و سزاوار نيايش براي جهان مادي است .
خرده اوستا يا اوستاي متاخراز آناهيتا واعتقادات نسبت به آن سخن مي راند در سرود آبزور از اين ايزد بانو چنين ياد مي شود :
مي ستائيم آناهيتا را كه به همه سو گسترده است ... دشمن ديوان ، اهورايي كيش و لايق ستايش در جهان مادي است ...مقدسي كه افزاينده گيتي است ، مقدسي كه افزاينده جان است ... مقدسي كه افزاينده گله و رمه است ... كه نطفه همه مردان را پاك مي كند ... كه زهدان همه زنان را براي بارور بودن پاك مي كند ...كه زايش همه زنان را آسان مي كند......
نخست خواهش خود را از آناهيتا بخواه اي زرتشت ...پس از تقديم هديه جملات زير را بخوان ، اي آناهيتا به من عطا كن بزرگترين نعمت ها و تندرستي را... به من ببخش گله و رمه و فرزندان باهمت را همانطور كه بكسان ديگر كه پيش از من از تو خواسته بودند...
حسن نقاشي
