فرهنگ نامه یوگا
آبـيـاسا(Abhyasa): تمـرين، ممارست، مقايسه شود با وايراگا
آتـمـان(Atman): خود، خود متعالي يا روح که جاوداني و فرا - آگاه است، هويت يا ذات واقعي ما، گاهي بين آتمـان به عنوان خود هرشخص و پاراما _ آتمـان به عنوان خود متعالي تفاوت قايل مي شوند. رجوع کنيد به پوروشا، مقايسه شود با برهمن
آدوايـتـا(Advaita): حقيقت، آموزش اينکه تنها يک واقعيت وجود دارد(آتمـان، برهمن)، به ويژه در اوپانيشادهـا، رجوع شود به ودانتـا
آرجـونـا(Arjuna): سپيد، يکي از پنج شاهزاده پانداوا که در جنگ بزرگي که در ماهابهاراتا به تصوير کشيده شده است شرکت داشت، مريد انساني خداگونه بنام کريشنا که تعاليم وي در باگاواد گيتا نوشته شده است.
آسـانـا(Asana): نشستن، وضع قرار گرفتن فيزيکي بدن(رجوع شود به آنگا، مودرا): سومين پايه(آنگا) ازمسيرهاي هشتگانه پاتنجلي(آشتانگا يوگا)، اين اصطلاح در آغاز تنها به معني وضعيت مديتـيشـن بکار گرفته مي شد اما بعدها در هاتا يوگا اين جنبه از راه يوگا به ميزان زيادي تکامل يافت
آسـميـتـا(Asmita):هست بودن، من بودن، يکي از مفاهيم در يوگاي هشتگانه پاتنجلي، تقريبا معادل آهامکارا
آشـرامـا(Ashrama): عزلتـکـده، همچنين يکي از مراحل زندگي مانند براهماچاريا، منزل نشيني، جنگل نشيني، و عزلت کامل(سامنياسين)
آشتانـگا يـوگـا(Ashta-anga-yoga, ashtanga-yoga): پيوند هشتگانه، يوگاي هشتگانه پاتنجلي شامل انضباط اخلاقي(ياما)، پرهيز فردي(نياما)، حرکات(آسانا)، کنترل تنفس(پراناياما)، بازداري حسي(پراتياهارا)، تمرکز(دهارانا)، مراقبه(ديانا)، و خلسه(سمادهي) که فرد را به رهايي(کايواليا) هدايت مي کنند.
آکـاريا(آچاريا)(Acarya): مربي، راهنما، مرشـد، مقايسه شود با گورو
آکـاشـا(Akasha): اتـر، فضـا، اولين عنصر مادي از پنج عنصري که جهان مادي را تشکيل داده است، گاهي براي اشاره به فضاي دروني يا فضاي آگاهي (موسوم به سيد – آکاشا) نيز به کار گرفته مي شود.
آمـريـتـا(Amrita): بي مرگي، فناناپذيري، اشاره به روح فناناپذير(آتمان، پوروشا)، همچنين عصاره فناناپذيري که از مرکز انرژي رواني ناحيه تاج سر خارج مي شود(رجوع کنيد به ساهاس رارا – چاکرا) و در حالت فعال شده، جسم را به جسم الهي تبديل مي کند(ديويـا - دها)
آنـانـدا(Ananda): سعادت، سرور، نهايت لذت که اساس کيفيت حقيقت نهايي(تاتوا) است
آنـگـا(Anga): اندام، بدن(دها، شاريرا)، همچنين بخشهاي بنيادي راه يوگا از قبيل آسانا، دارانا، ديانا، ياما، نياما، پراناياما، پراتياهارا، سمادهي
آوادوتا(Avadhuta): کسي که همه چيز را از خود دور کرده است، نوعي از عزلت گزيني(سامنياسين) افراطي که با رفتارهاي خلاف عرف همراه است.
آويـديـا(Avidya): جهالت، علت ريشه اي رنج(دوکـهـا)، آجـنـانـا نيز ناميده مي شود، مقايسه شود با ويديا
آهامکـارا(Ahamkara): خـود، فرديت هـر کس که بايد تعالي يابد، مقايسه شود با آسميتا، رجوع شود به بودي و مانا
آهـيـمسـا(Ahimsa): بي آزاري، مهمترين انضباط اخلاقي
آيـورودا(Ayurveda, Ayur-veda): علم زندگي، يکي از روش هاي باستاني طب هندي، روش ديگر طب سيداي جنوب هند بوده است.
BANDHA: قفلهاي روان عضلاني انرژي كه باعث تغيير جهت انرژي در بدن مي شوند
باندا(Bandha): قيد، اسارت، اشاره به اين حقيقت که انسانها معمولا در اسارت جهل(avidya) قرار دارند و اين امر آنان را بجاي زندگي در سايه رهايي دروني ناشي از دانايي(ويديا، جنانا)، به سوي يک زندگي تحت حاکميت رفتار کارمايي قرار مي دهد.
برهـما(Brahma): کسي که بسيار بزرگ است، آفريدگار هستي، اولين اصل(تاتوا) براي ظهور حقيقت غايي(برهمن)
برهماچاريا(Brahmacharya): مشتق ازبرهما و آچاريا به معني هدايت برهمايي، تربيت صفات رباني که اوجاها را ايجاد مي کند.
برهمانا(Brahmana): برهمن عضوي از بالاترين گروه اجتماعي جامعه سنتي هند، همچنين متن مذهبي اوليه اي که متون مذهبي و اسطوره اي وداهاي چهارگانه را تفسير مي کند. مقايسه شود با آرانياکا، اوپانيشاد، ودا
برهمن(Brahman): آنچه که بسيار بزرگ است، حقيقت غايي(مقايسه شود با آتمان، پوروشا)
بودا(Buddha): بيدارشده، اشاره به کسي که به مقام ارشاد(بودي)و بنا براين رهايي دروني دست يافته است، عنوان افتخاري گوتاما پايه گذار بوديسم که در قرن ششم پيش از ميلاد مسيح مي زيسته است.
بودّي(Buddhi): کسي که هشيار است، بيدار، ذهن برتر که جايگاه خرد است(ويديا، جنانا)، مقايسه شود با ماناها
بودي(Bodhi): ارشاد، حالت بيداري پير، يا بودا
بودي ساتوا(Bodhisattva): وجود ارشادکننده، در يوگاي بوديستي ماهايانا، فردي که با انگيزه مهرباني و شفقت(کارونا) بخاطر ديگران به دستيابي به مقام ارشاد متعهد مي شود.
بهاکتا(Bhakta): مريد، مريد فرقه بهاکتي يوگا بهاکتي(Bhakti): ارادت، عشق، عشق بهاکتا به خداوند يا گورو به عنوان مظهر خداوند، همچنين عشق خداوند به مريد
بهاکتي _ سوترا(Bhakti-Sutra): کلمات قصار در باره عشق، مجموعه اي از کلمات قصار درباره يوگاي عاشقانه که به وسيله ناراداي حکيم تاليف شده است، کتاب ديگري با همين عنوان نيز به شانديلياي حکيم منسوب است.
بهاکتي يوگا(Bhakti Yoga):يوگاي عشق، يکي از شاخه هاي عمده يوگاي باستاني که از ظرفيت احساسي سالک براي اتصال به حقيقت غايي با تصور خداوند به صورت والاترين فرد بهره مي گيرد(اوتاما _ پوروشا).
بهاگاواد گيتا(Bhagavad Gita): طنين خداوند، قديمي ترين کتاب مدون يوگا که در دفينه هاي ماهابهاراتا کشف شد و شامل تعليمات کارما يوگا(طريقت حرکت تعالي دهنده)، سامکيا يوگا(طريقت بينش درست نسبت به قوانين هستي)، و بهاکتي يوگا(طريقت عبادت) مي باشد. بيش از 3500 سال پيش انسان خداگونه اي بنام کريشنا، شاهزاده آرجونا را در ميدان جنگ تحت اين تعليمات قرار داد.
بهاگاواتا – پورانا(Bhagavata-Purana): بهاگاواتاي سنتي، کتابي حجيم با قدمت ده قرن که به وسيله راهبان ويشنو، به ويژه در تجسم وي بصورت کريشنا تقديس مي شود. شريماد _ بهاگاواتا نيز ناميده مي شود.
بيندو(Bindu): بذر، امتياز، نيروي خلاقه نهفته در هرچيز هنگامي که تمام انرژي ها متمرکز هستند، نقطه اي که روي پيشاني گذاشته مي شود و نشان دهنده چشم سوم است(تيلاکا نيز ناميده مي شود)
CHAKRA: دايره - چرخ - مراكز سايكيك كه درون كالبد پرانيك قرار گرفته اند - نقاط تماس ناديها با هم - چاكراهاي اصلي عبارتند از: مولادهارا ، سوادهيستهانا ، ماني پورا ، آناهاتا ، ويشودهي ، آجنا و ساهاسرارا.
سين مودرا(Cin-mudra): مهر هشياري، حالتي معمول در دست(مودرا) در وضعيت مديتيشن (ديانا) که در آن انتهاي انگشت نشانه و شست با يکديگر در تماسند و بقيه انگشتان به حالت مستقيم حفظ مي شوند.
سيت(Cit): هشياري، حقيقت غايي فراهشيار، رجوع کنيد به آتمان، برهمن
سيتا(Citta): چيزي که هشيار است، هشياري معمولي، ذهن، متضاد سيت
چاکرا(Cakra , Chakra): چرخ، چاکرا در لغت به معني چرخ ارابه است اما در استعاره به مراکز رواني_انرژي زاي جسم پنهان (سوکشاما- شاريرا) اطلاق مي شود. در يوگاي بوديستي پنج چاکرا در بدن شناخته شده است در حالي که در يوگاي هندي بيش از هفت عدد از اين مراکز ذکر مي شود که شامل:
مولا-آدهاراچاکرا (مولادهاراچاکرا) در قاعده ستون فقرات،
سواديشتانا چاکرا در ناحيه تناسلي،
مانيپورا چاکرا در ناف،
آناهاتا چاکرا در قلب،
ويشودا چاکرا يا ويشودي چاکرا در گلو،
آجنا چاکرا در ميان سر
ساهاسرارا چاکرا در فرق سر
هستند.
DHARAKASHA: فضاي در برگيرنده مولادهارا ، سوادهيستهانا و ماني پورا.
دارشانا(Darshana): مشاهده، مشاهده در مفهوم کلامي و استعاره اي آن، نوعي روش فلسفي مانند دارشانا يوگاي پاتنجلي، رجوع شود به دريشتي
دوا(Deva): کسي(مذکر) که مي درخشد، هرالهه مذکرمانند شيوا، ويشنو، يا کريشنا، در هر دو صورت حقيقت غايي و فرشته اي بلند مرتبه
دوي( Devi): کسي (مونث) که مي درخشد، هر الهه مونث مانند پارواتي، لاکشمي، يا رادا در هر دو صورت حقيقت غايي(در قطب مونث خود) و فرشته اي بلند مرتبه
دهارانا(Dharana): نگه داشتن، تمرکز، ششمين پايه (آنگا) از يوگاي هشتگانه پاتنجلي
دهارما(Dharma): حامل، اصطلاحي با معاني متعدد که غالبا به معني قانون، مشروعيت، پرهيزگاري، نيکوکاري، تعادل به کار مي رود.
ديانا(Dhyana): تصور، مديتيشن، هفتمين پايه(آنگا) از يوگاي هشتگانه پاتنجلي
ديکشا(Diksha): معرفي کردن، معرفي و آشناشدن با جنبه هاي پنهان يوگا يا استادان يوگا در سطحي ويژه، تمامي يوگاي سنتي به همين روش فعاليت مي کند.
دريشتي( Drishti): منظره، نما، چشم دوختن و نگاه دقيق در يوگا به محل هايي مانند نوک بيني يا نقطه ميان دو ابرو، رجوع شود به دارشانا
دوهـکـا(Duhkha): رنج بردن، يکي از واقعيت هاي بنيادين زندگي که از جهالت (آويديا) ذات حقيقي ما (به عبارت ديگر، خود يا آتمان) ناشي مي شود.
EKADASI: يازدهمين روز از هريك از دو نيمه ماه قمري.
G
GANDHA: بو - رايحه.
GHEE: كره تصفيه شده.
HAMSA MANTRA: مانتراي سوهام.
IDA NADI: يكي از كانالهاي اصلي پرانا در بدن - بعد منفعل پرانا كه بصورت انرژي ذهني يا چيت شاكتي متجلي مي شود.
ايدا – نادي(Ida-nadi): مجراي کمرنگ، جريان پرانا يا قوس صعودي در کناره چپ کانال مرکزي (سو شومنـا نـادي) که با دستگاه عصبي پاراسمپاتيک مربوط است و هنگامي که فعال شود بر روي ذهن اثر آرامش بخش خواهد داشت، مقايسه شود با پينگالا_نادي.
ايشوارا(Ishvara): حکمران، خداوند، به آفريدگار نيز اشاره دارد(رجوع کنيد به براهـمـا)، در يوگا دارشاناي پاتنجلي به خود متعالي نيز اشاره دارد(پوروشا)
ايشـوارا - پـرانيدانـا(Ishvara-pranidhana): تعلق به خداوند، تسليم در برابر پروردگار، يکي از تمرين هاي پرهيز فردي(نيـامـا)در يوگاي هشتگانه پاتنجلي، همچنين رجوع کنيد به بهاکتي يوگا.
JAGRAT: نخستين بعد هوشياري - بيداري.
جاينا(Jaina): گاه جاين نيز ناميده مي شود: مربوط به جيناها (فاتحين)، استادان رها شده از جاينيسم: عضوي از جاينيسم، سنتي روحاني که به وسيله واردامانا ماهاويرا پايه ريزي شد، وي معاصر بودا بود.
جاپا(Japa): زمزمه کردن، ذکرو تکرار مانترا
جيواتمان(Jiva-atman , Jivatman): خود شخصي، هشياري فردي، متضاد خود غايي (پاراما-آتمان)
جيوان موکتا(Jivan-mukta): آن که در عين زندگي رها شده است. استادي که درعين زندگي در غالب مادي خود به رهايي (موکشا) دست يافته است.
جيوان موکتي( Jivan-Mukti): رهايي زنده، حالت رهايي حين زندگي مادي، رجوع شود به ويدها-موکتي
جنانا(Jnana): دانش، معرفت، بر حسب زمينه به دانش دنيوي و معرفت غير مادي اطلاق مي شود. همچنين به پراجنا و آويديا نيز رجوع کنيد.
جنانا يوگا(Jnana-Yoga): يوگاي معرفت، روشي براي رهايي بر اساس معرفت يا درک مستقيم خود متعالي (آتمان) با کاربرد مداوم بصيرت و افتراق واقعي از غير واقعي و کناره گيري از آنچه که غير واقعي (يا بي ارتباط با رهايي) محسوب مي شود
AGNI TATTWA: عنصر آتش.
AHAMKARA: من - خويشتن.
AHIMSA: عدم خشونت.
AJNA CHAKRA: مركز فرمان رواني واقع در ميان مغز - چشم سوم.
ANAHATA CHAKRA
: مركز رواني واقع در ناحيه قلب.
APAS TATTWA: عنصر آب.
ASANA: وضعيت راحت و ثابت بدني.
ASHRAM: اجتماع يوگايي كه ساكنين آن بطور يكسان زير نظر گورو زندگي و كار مي كنند.
ASHRAMA DHARMA: چهار مرحله زندگي كه عبارتند از براهماچاريا ، گريهاستا ، واناپراستا و سانياسا.
ASHTANGA YOGA: يوگاي هشتگانه كه شامل بخشهاي ياما ، نياما ، آسانا ، پراناياما ، پراتياهارا ، دهارانا ، دهيانا و سامادهي مي باشد.
BHAGAVAD GITA: نغمه ايزدي - تعاليم لرد كريشنا به آرجونا كه در ميدان جنگ كوروكشترا در طول جنگ بزرگ ماهابهاراتا داده شد.
CHARVAK: يكي از مكاتب فلسفي هند كه تنها پديده هاي ملموس را معتبر مي داند.
DARSHANA: ديدن - نگريستن - مكاتب فلسفي هند كه به شش دسته تقسيم مي شوند و عبارتند از: سانكهيا ، يوگا ، پوروا ميمانسا ، ودانتا ، وايششيكا و نيايا.
EKAGRATA: متمركز كردن ذهن.
GAYATRI MANTRA: يكي از مقدس ترين مانتراهاي ودايي â€� اوم بهو بهوا سوه تت سويتوه ورنيم بهرگو دوسيه دهيماهي دهيو يو نه پرچوديات
“. GHERAND SAMHITA: يكي از متون باستاني يوگايي كه توسط يوگي گراند نوشته شده است. HARI: موجودي كه اعمال شيطاني كساني را كه به او پناه مي برند از بين مي برد - يكي از نامهاي لرد نارايانا يا كريشنا. INDRYA: اندامهاي حسي كه به دو دسته كارما ايندريا (ارگانهاي عملكردي) و جناناايندريا (ارگانهاي دريافتي) تقسيم مي شوند.
JAPA: تكرار مانترا.
AKASHA TATTWA: عنصر اتر. AMAROLI
: تمرين يوگاي تانترايي كه در آن از ادرار بصورت داخلي يا خارجي براي تامين سلامتي ذهن و بدن استفاده مي شود.
AMRIT: شهد سايكيك كه در بيندو ترشح شده و از لالانا چاكرا بر روي ويشودهي چاكرا مي چكد و احساس سرمستي و شعف ايجاد مي كند.
ANAHATA N SHA: غلاف يا كالبد مادي. ARTHA: نيازهاي مادي - ثروت.
ASTEYA: درستكاري - دزدي نكردن.
ATMAN: روح فردي. AUSHADI: بيدار كردن انرژي معنوي از طريق گياهان. AVADHUTA: عابدي كه دنيا را ترك گفته باشد.
ششمين مرتبه سانياسا كه عابد در آن معمولا برهنه مي باشد - بالاترين مرتبه رياضت.
AVATARA: تجسد مقدس - تجسد خداوند بر روي زمين.
AYURVEDA: سيستم ودايي تشخيص و درمان بيماريها. BHAGAVAN: لرد نارايانا يا هاري.
BHAJAN: نغمه عابدانه.
BHAKTI YOGA: يوگاي تعبد- بهاكتي يوگا به نه بخش تقسيم مي شود كه عبارتنداز: سراوانا (شنيدن درباره معبود) ، كيرتانا (ذكر شكوه و جلال معبود) ، اسمارانا (به ياد داشتن نام و حضور معبود) ، پاداسوانا (خدمت به معبود) ، آرچانا (پرستش معبود) ، واندانا (كرنش كردن در برابر معبود) ، داسيا ( احساس خادم بودن در برابر معبود) ، ساكهيا (دوستي با معبود) ، آتما نيودانا (سرسپردگي كامل به معبود).
BHASMA: خاكستر مقدس. BHIKSHA: صدقه.
BHIKSHU: مانك ، سانياسين.
BHOGA: تجربه - لذت.
BHOOTA: عنصر.
BHRUMADHYA: مركز بين دو ابرو - كشترام يا نقطه تماس آجنا چاكرا.
BIJA MANTRA: بذر صوتي - مانترا يا صوت پايه اي كه ريشه در فراهوشياري دارد.
BINDU VISARGA: مركز رواني كه در بالا و پشت سر واقع گرديده - نقطه يا قطره اي كه بنياد تمامي كائنات مي باشد - اساس كل هستي.
BRAHMA GRANTHI: گره خلقت - گره روان عضلاني كه در ناحيه عجان واقع شده و براي اينكه كنداليني بتواند از درون سوشومنا نادي بالا برود بايد باز باشد.
BRAHMAMUHURTA: زمان بين 4 تا 6 صبح كه زمان ساتويك روز بوده و بهترين موقع براي انجام ساداناهاي يوگا مي باشد.
BRAHMA NADI: ظريفترين جريان انرژي درون سوشومنا نادي.
BRAHMARANDHARA: سوراخي در بالاي سر كه كنداليني در هنگام ماهاسامادهي از آن ناحيه بدن را ترك مي كند. BUDDHI: خرد متعالي - توانايي ارزيابي چيزها براي پيشرفت زندگي.
CHELA: مريد .
CHIT: هوشياري ابدي و ازلي. CHITTA: هوشياري فردي كه شامل مراتب نيمه آگاه و ناخودآگاه ذهن مي شود - حافظه ، تفكر ، تمركز ، توجه ، تعمق.
F GRANTHI: سه گره سايكيك كه عبارتند از : براهما گرانتهي ، ويشنو گرانتهي و رودرا گرانتهي.
GUNA: صفات و كيفيات عالم محسوسات كه به سه دسته ساتوا ، راجاس و تاماس تقسيم مي شود.
GURU: استاد معنوي. GURUKRIPA: فيض و بركت گورو.
GURU POORNIMA: روزي مقدس در تابستان براي اداي احترام به گوروها. HATHA YOGA: يكي از سيستمهاي يوگا كه براي كنترل بر روي كالبد فيزيكي و پرانا مورد استفاده قرار مي گيرد و شامل بخشهايي همچون آسانا ، پراناياما ، مودرا ، بانداها و شات كارما مي باشد.
HATHA YOGA PRADIPIKA: متن باستاني يوگايي كه توسط يوگي سواتماراما نوشته شده است. HRIDAYAKASHA: فضاي قلب كه بين ماني پورا و ويشودهي چاكرا تجربه مي شود.
ISHTA DEVATA: شكل مجسم چيزي كه ما نسبت به آن احساس كشش كرده و آنرا وجود متعال مي دانيم. ISHWARA: حقيقت متعالي - اصل فناناپذير فلسفه سانكهيا - هستي نامتجلي - كيفيت يا اصل لايتغير.
JIVA: هويت فردي.
JIVATMA: روح فردي.
JIVAN MUKTA: زنده آزاد - كسي كه در زندگي فعلي خود به رهايي دست يافته باشد.
JNANA: دانش شهودي.
ASMITA: وضعيتي فراسوي خويشتن و احساس منيت كه در آن تنها آگاهي خالص وجود دارد.
BRAHMACHARYA: كنترل و جهت دهي مجدد انرژي جنسي بمنظور دستيابي به بيداري معنوي.
CHIDAKASHA: فضاي هوشياري كه در ناحيه سر تجربه مي شود.
DEVATA: رب النوع. DHARANA: متمركز كردن ذهن بر روي يك نقطه - تمركز.
DHARMA: نقش طبيعي كه هر شخص در زندگي ايفا مي كند - قانون اخلاقي - وظيفه. DHYANA: مديتيشن - مراقبه.
DIKSHA: مشرف شدن به زندگي معنوي توسط گورو. GYANA YOGA: راه تعمق و انديشيدن درباره ماهيت حقيقي خويشتن. HIRANYAGARBHA: زاهدان طلايي - تخم طلايي - خرد كيهاني.
JNANENDRIYA: پنج اندام حسي كه شامل گوشها ، پوست ، چشمها ، زبان و بيني مي باشند.
ANTAHKARANA: ابزار دروني - ذهن متجلي شده كه شامل چهار بعد ماناس ، بودهي ، چيتا و آهامكارا مي باشد. ANUSHTHANA: دوره ثابت و معين سادانا كه معمولا از صبح زود تا اواخر شب انجام مي شود. APANA VAYU: انرژي حياتي واقع در پايين بدن زير ناف.
C D E H I ISHWARA PRANIDHANA: ايمان داشتن به حقيقت متعالي.
APARIGRAHA: عدم مالكيت - قبول نكردن هداياي تجملي
kaivalya: رهایی - موکشا.
Kalpa: یک روز برهما.
Kama: شهوت - آرزو - نیاز عاطفی.
Kanda: ریشه - منشاء تمام نادیها - مرکز تخم مرغی شکل اعصاب که درست زیر ناف قرار گرفته است.
Kapha: بلغم - یکی از اخلاط سه گانه آیورودا.
Karanasharira: کالبد علی - پوشش بدون واسطه روح.
Karma: عمل - قانون عمل و عکس العمل که آینده فرد را شکل می دهد.
Karta: انجام دهنده عمل.
Karmaphala: نتیجه عمل.
Karma yoga: یوگای عمل - انجام اعمال همراه با آگاهی - یوگای مدیتیشن متحرک.
Karmendria: پنج عضو فیزیکی عملکرد (پاها ، دستها ، اندامهای صوتی ، مخرج و اندام تناسلی).
Kirtan: خواندن نامهای خداوند بصورت آواز.
Kosha: غلاف یا کالبد - کوشاها عبارتند از آنامایا کوشا (کالبد فیزیکی) - پرانامایا کوشا (کالبد پرانیک) - مانومایا کوشا (کالبد ذهنی) - ویگیانامایاکوشا (کالبد اشراقی) و آناندامایا وشا (کالبد سعادت).
Kriya yoga: نام برخی از تمرینات یوگا بخصوص هاتایوگا و کندالینی یوگا.
Kshetram: نقطه تماس چاکراها که در جلوی بدن قرار گرفته اند.
Kumkum: گرد مقدس قرمزرنگی که در آیینهای نیایش تانترا از آن استفاده می شود.
Kundalini: انرژی حیاتی که در نزدیکی انتهای ستون فقرات قرار گرفته است - انرژی معنوی - پتانسیل تکاملی.
Kundalini yoga: شاخه ای از یوگا که به بیداری انرژی نهفته معنوی شخص می پردازد.
Kusha: گیاه مقدسی که در مراسم مختلف مورد استفاده قرار می گیرد.
● l
laya: حل شدن - غرق شدن .
Laya yoga: یوگای انحلال هوشیارانه فردیت.
Lingam: سمبل مشخصه لرد شیوا - بعد مذکر آفرینش - سمبل کالبد اختری.
Lobha: حرص - طمع.
Loka: هفت مرتبه هوشیاری که عبارتند از: بهو ، بهووار ، سوار ، ماها ، جانا ، تاپو ، ساتیا.
B J
آبـيـاسا(Abhyasa): تمـرين، ممارست، مقايسه شود با وايراگا
آتـمـان(Atman): خود، خود متعالي يا روح که جاوداني و فرا - آگاه است، هويت يا ذات واقعي ما، گاهي بين آتمـان به عنوان خود هرشخص و پاراما _ آتمـان به عنوان خود متعالي تفاوت قايل مي شوند. رجوع کنيد به پوروشا، مقايسه شود با برهمن
آدوايـتـا(Advaita): حقيقت، آموزش اينکه تنها يک واقعيت وجود دارد(آتمـان، برهمن)، به ويژه در اوپانيشادهـا، رجوع شود به ودانتـا
آرجـونـا(Arjuna): سپيد، يکي از پنج شاهزاده پانداوا که در جنگ بزرگي که در ماهابهاراتا به تصوير کشيده شده است شرکت داشت، مريد انساني خداگونه بنام کريشنا که تعاليم وي در باگاواد گيتا نوشته شده است.
آسـانـا(Asana): نشستن، وضع قرار گرفتن فيزيکي بدن(رجوع شود به آنگا، مودرا): سومين پايه(آنگا) ازمسيرهاي هشتگانه پاتنجلي(آشتانگا يوگا)، اين اصطلاح در آغاز تنها به معني وضعيت مديتـيشـن بکار گرفته مي شد اما بعدها در هاتا يوگا اين جنبه از راه يوگا به ميزان زيادي تکامل يافت
آسـميـتـا(Asmita):هست بودن، من بودن، يکي از مفاهيم در يوگاي هشتگانه پاتنجلي، تقريبا معادل آهامکارا
آشـرامـا(Ashrama): عزلتـکـده، همچنين يکي از مراحل زندگي مانند براهماچاريا، منزل نشيني، جنگل نشيني، و عزلت کامل(سامنياسين)
آشتانـگا يـوگـا(Ashta-anga-yoga, ashtanga-yoga): پيوند هشتگانه، يوگاي هشتگانه پاتنجلي شامل انضباط اخلاقي(ياما)، پرهيز فردي(نياما)، حرکات(آسانا)، کنترل تنفس(پراناياما)، بازداري حسي(پراتياهارا)، تمرکز(دهارانا)، مراقبه(ديانا)، و خلسه(سمادهي) که فرد را به رهايي(کايواليا) هدايت مي کنند.
آکـاريا(آچاريا)(Acarya): مربي، راهنما، مرشـد، مقايسه شود با گورو
آکـاشـا(Akasha): اتـر، فضـا، اولين عنصر مادي از پنج عنصري که جهان مادي را تشکيل داده است، گاهي براي اشاره به فضاي دروني يا فضاي آگاهي (موسوم به سيد – آکاشا) نيز به کار گرفته مي شود.
آمـريـتـا(Amrita): بي مرگي، فناناپذيري، اشاره به روح فناناپذير(آتمان، پوروشا)، همچنين عصاره فناناپذيري که از مرکز انرژي رواني ناحيه تاج سر خارج مي شود(رجوع کنيد به ساهاس رارا – چاکرا) و در حالت فعال شده، جسم را به جسم الهي تبديل مي کند(ديويـا - دها)
آنـانـدا(Ananda): سعادت، سرور، نهايت لذت که اساس کيفيت حقيقت نهايي(تاتوا) است
آنـگـا(Anga): اندام، بدن(دها، شاريرا)، همچنين بخشهاي بنيادي راه يوگا از قبيل آسانا، دارانا، ديانا، ياما، نياما، پراناياما، پراتياهارا، سمادهي
آوادوتا(Avadhuta): کسي که همه چيز را از خود دور کرده است، نوعي از عزلت گزيني(سامنياسين) افراطي که با رفتارهاي خلاف عرف همراه است.
آويـديـا(Avidya): جهالت، علت ريشه اي رنج(دوکـهـا)، آجـنـانـا نيز ناميده مي شود، مقايسه شود با ويديا
آهامکـارا(Ahamkara): خـود، فرديت هـر کس که بايد تعالي يابد، مقايسه شود با آسميتا، رجوع شود به بودي و مانا
آهـيـمسـا(Ahimsa): بي آزاري، مهمترين انضباط اخلاقي
آيـورودا(Ayurveda, Ayur-veda): علم زندگي، يکي از روش هاي باستاني طب هندي، روش ديگر طب سيداي جنوب هند بوده است.
BANDHA: قفلهاي روان عضلاني انرژي كه باعث تغيير جهت انرژي در بدن مي شوند
باندا(Bandha): قيد، اسارت، اشاره به اين حقيقت که انسانها معمولا در اسارت جهل(avidya) قرار دارند و اين امر آنان را بجاي زندگي در سايه رهايي دروني ناشي از دانايي(ويديا، جنانا)، به سوي يک زندگي تحت حاکميت رفتار کارمايي قرار مي دهد.
برهـما(Brahma): کسي که بسيار بزرگ است، آفريدگار هستي، اولين اصل(تاتوا) براي ظهور حقيقت غايي(برهمن)
برهماچاريا(Brahmacharya): مشتق ازبرهما و آچاريا به معني هدايت برهمايي، تربيت صفات رباني که اوجاها را ايجاد مي کند.
برهمانا(Brahmana): برهمن عضوي از بالاترين گروه اجتماعي جامعه سنتي هند، همچنين متن مذهبي اوليه اي که متون مذهبي و اسطوره اي وداهاي چهارگانه را تفسير مي کند. مقايسه شود با آرانياکا، اوپانيشاد، ودا
برهمن(Brahman): آنچه که بسيار بزرگ است، حقيقت غايي(مقايسه شود با آتمان، پوروشا)
بودا(Buddha): بيدارشده، اشاره به کسي که به مقام ارشاد(بودي)و بنا براين رهايي دروني دست يافته است، عنوان افتخاري گوتاما پايه گذار بوديسم که در قرن ششم پيش از ميلاد مسيح مي زيسته است.
بودّي(Buddhi): کسي که هشيار است، بيدار، ذهن برتر که جايگاه خرد است(ويديا، جنانا)، مقايسه شود با ماناها
بودي(Bodhi): ارشاد، حالت بيداري پير، يا بودا
بودي ساتوا(Bodhisattva): وجود ارشادکننده، در يوگاي بوديستي ماهايانا، فردي که با انگيزه مهرباني و شفقت(کارونا) بخاطر ديگران به دستيابي به مقام ارشاد متعهد مي شود.
بهاکتا(Bhakta): مريد، مريد فرقه بهاکتي يوگا بهاکتي(Bhakti): ارادت، عشق، عشق بهاکتا به خداوند يا گورو به عنوان مظهر خداوند، همچنين عشق خداوند به مريد
بهاکتي _ سوترا(Bhakti-Sutra): کلمات قصار در باره عشق، مجموعه اي از کلمات قصار درباره يوگاي عاشقانه که به وسيله ناراداي حکيم تاليف شده است، کتاب ديگري با همين عنوان نيز به شانديلياي حکيم منسوب است.
بهاکتي يوگا(Bhakti Yoga):يوگاي عشق، يکي از شاخه هاي عمده يوگاي باستاني که از ظرفيت احساسي سالک براي اتصال به حقيقت غايي با تصور خداوند به صورت والاترين فرد بهره مي گيرد(اوتاما _ پوروشا).
بهاگاواد گيتا(Bhagavad Gita): طنين خداوند، قديمي ترين کتاب مدون يوگا که در دفينه هاي ماهابهاراتا کشف شد و شامل تعليمات کارما يوگا(طريقت حرکت تعالي دهنده)، سامکيا يوگا(طريقت بينش درست نسبت به قوانين هستي)، و بهاکتي يوگا(طريقت عبادت) مي باشد. بيش از 3500 سال پيش انسان خداگونه اي بنام کريشنا، شاهزاده آرجونا را در ميدان جنگ تحت اين تعليمات قرار داد.
بهاگاواتا – پورانا(Bhagavata-Purana): بهاگاواتاي سنتي، کتابي حجيم با قدمت ده قرن که به وسيله راهبان ويشنو، به ويژه در تجسم وي بصورت کريشنا تقديس مي شود. شريماد _ بهاگاواتا نيز ناميده مي شود.
بيندو(Bindu): بذر، امتياز، نيروي خلاقه نهفته در هرچيز هنگامي که تمام انرژي ها متمرکز هستند، نقطه اي که روي پيشاني گذاشته مي شود و نشان دهنده چشم سوم است(تيلاکا نيز ناميده مي شود)
CHAKRA: دايره - چرخ - مراكز سايكيك كه درون كالبد پرانيك قرار گرفته اند - نقاط تماس ناديها با هم - چاكراهاي اصلي عبارتند از: مولادهارا ، سوادهيستهانا ، ماني پورا ، آناهاتا ، ويشودهي ، آجنا و ساهاسرارا.
سين مودرا(Cin-mudra): مهر هشياري، حالتي معمول در دست(مودرا) در وضعيت مديتيشن (ديانا) که در آن انتهاي انگشت نشانه و شست با يکديگر در تماسند و بقيه انگشتان به حالت مستقيم حفظ مي شوند.
سيت(Cit): هشياري، حقيقت غايي فراهشيار، رجوع کنيد به آتمان، برهمن
سيتا(Citta): چيزي که هشيار است، هشياري معمولي، ذهن، متضاد سيت
چاکرا(Cakra , Chakra): چرخ، چاکرا در لغت به معني چرخ ارابه است اما در استعاره به مراکز رواني_انرژي زاي جسم پنهان (سوکشاما- شاريرا) اطلاق مي شود. در يوگاي بوديستي پنج چاکرا در بدن شناخته شده است در حالي که در يوگاي هندي بيش از هفت عدد از اين مراکز ذکر مي شود که شامل:
مولا-آدهاراچاکرا (مولادهاراچاکرا) در قاعده ستون فقرات،
سواديشتانا چاکرا در ناحيه تناسلي،
مانيپورا چاکرا در ناف،
آناهاتا چاکرا در قلب،
ويشودا چاکرا يا ويشودي چاکرا در گلو،
آجنا چاکرا در ميان سر
ساهاسرارا چاکرا در فرق سر
هستند.
DHARAKASHA: فضاي در برگيرنده مولادهارا ، سوادهيستهانا و ماني پورا.
دارشانا(Darshana): مشاهده، مشاهده در مفهوم کلامي و استعاره اي آن، نوعي روش فلسفي مانند دارشانا يوگاي پاتنجلي، رجوع شود به دريشتي
دوا(Deva): کسي(مذکر) که مي درخشد، هرالهه مذکرمانند شيوا، ويشنو، يا کريشنا، در هر دو صورت حقيقت غايي و فرشته اي بلند مرتبه
دوي( Devi): کسي (مونث) که مي درخشد، هر الهه مونث مانند پارواتي، لاکشمي، يا رادا در هر دو صورت حقيقت غايي(در قطب مونث خود) و فرشته اي بلند مرتبه
دهارانا(Dharana): نگه داشتن، تمرکز، ششمين پايه (آنگا) از يوگاي هشتگانه پاتنجلي
دهارما(Dharma): حامل، اصطلاحي با معاني متعدد که غالبا به معني قانون، مشروعيت، پرهيزگاري، نيکوکاري، تعادل به کار مي رود.
ديانا(Dhyana): تصور، مديتيشن، هفتمين پايه(آنگا) از يوگاي هشتگانه پاتنجلي
ديکشا(Diksha): معرفي کردن، معرفي و آشناشدن با جنبه هاي پنهان يوگا يا استادان يوگا در سطحي ويژه، تمامي يوگاي سنتي به همين روش فعاليت مي کند.
دريشتي( Drishti): منظره، نما، چشم دوختن و نگاه دقيق در يوگا به محل هايي مانند نوک بيني يا نقطه ميان دو ابرو، رجوع شود به دارشانا
دوهـکـا(Duhkha): رنج بردن، يکي از واقعيت هاي بنيادين زندگي که از جهالت (آويديا) ذات حقيقي ما (به عبارت ديگر، خود يا آتمان) ناشي مي شود.
EKADASI: يازدهمين روز از هريك از دو نيمه ماه قمري.
G
GANDHA: بو - رايحه.
GHEE: كره تصفيه شده.
HAMSA MANTRA: مانتراي سوهام.
IDA NADI: يكي از كانالهاي اصلي پرانا در بدن - بعد منفعل پرانا كه بصورت انرژي ذهني يا چيت شاكتي متجلي مي شود.
ايدا – نادي(Ida-nadi): مجراي کمرنگ، جريان پرانا يا قوس صعودي در کناره چپ کانال مرکزي (سو شومنـا نـادي) که با دستگاه عصبي پاراسمپاتيک مربوط است و هنگامي که فعال شود بر روي ذهن اثر آرامش بخش خواهد داشت، مقايسه شود با پينگالا_نادي.
ايشوارا(Ishvara): حکمران، خداوند، به آفريدگار نيز اشاره دارد(رجوع کنيد به براهـمـا)، در يوگا دارشاناي پاتنجلي به خود متعالي نيز اشاره دارد(پوروشا)
ايشـوارا - پـرانيدانـا(Ishvara-pranidhana): تعلق به خداوند، تسليم در برابر پروردگار، يکي از تمرين هاي پرهيز فردي(نيـامـا)در يوگاي هشتگانه پاتنجلي، همچنين رجوع کنيد به بهاکتي يوگا.
JAGRAT: نخستين بعد هوشياري - بيداري.
جاينا(Jaina): گاه جاين نيز ناميده مي شود: مربوط به جيناها (فاتحين)، استادان رها شده از جاينيسم: عضوي از جاينيسم، سنتي روحاني که به وسيله واردامانا ماهاويرا پايه ريزي شد، وي معاصر بودا بود.
جاپا(Japa): زمزمه کردن، ذکرو تکرار مانترا
جيواتمان(Jiva-atman , Jivatman): خود شخصي، هشياري فردي، متضاد خود غايي (پاراما-آتمان)
جيوان موکتا(Jivan-mukta): آن که در عين زندگي رها شده است. استادي که درعين زندگي در غالب مادي خود به رهايي (موکشا) دست يافته است.
جيوان موکتي( Jivan-Mukti): رهايي زنده، حالت رهايي حين زندگي مادي، رجوع شود به ويدها-موکتي
جنانا(Jnana): دانش، معرفت، بر حسب زمينه به دانش دنيوي و معرفت غير مادي اطلاق مي شود. همچنين به پراجنا و آويديا نيز رجوع کنيد.
جنانا يوگا(Jnana-Yoga): يوگاي معرفت، روشي براي رهايي بر اساس معرفت يا درک مستقيم خود متعالي (آتمان) با کاربرد مداوم بصيرت و افتراق واقعي از غير واقعي و کناره گيري از آنچه که غير واقعي (يا بي ارتباط با رهايي) محسوب مي شود
AGNI TATTWA: عنصر آتش.
AHAMKARA: من - خويشتن.
AHIMSA: عدم خشونت.
AJNA CHAKRA: مركز فرمان رواني واقع در ميان مغز - چشم سوم.
ANAHATA CHAKRA
: مركز رواني واقع در ناحيه قلب.
APAS TATTWA: عنصر آب.
ASANA: وضعيت راحت و ثابت بدني.
ASHRAM: اجتماع يوگايي كه ساكنين آن بطور يكسان زير نظر گورو زندگي و كار مي كنند.
ASHRAMA DHARMA: چهار مرحله زندگي كه عبارتند از براهماچاريا ، گريهاستا ، واناپراستا و سانياسا.
ASHTANGA YOGA: يوگاي هشتگانه كه شامل بخشهاي ياما ، نياما ، آسانا ، پراناياما ، پراتياهارا ، دهارانا ، دهيانا و سامادهي مي باشد.
BHAGAVAD GITA: نغمه ايزدي - تعاليم لرد كريشنا به آرجونا كه در ميدان جنگ كوروكشترا در طول جنگ بزرگ ماهابهاراتا داده شد.
CHARVAK: يكي از مكاتب فلسفي هند كه تنها پديده هاي ملموس را معتبر مي داند.
DARSHANA: ديدن - نگريستن - مكاتب فلسفي هند كه به شش دسته تقسيم مي شوند و عبارتند از: سانكهيا ، يوگا ، پوروا ميمانسا ، ودانتا ، وايششيكا و نيايا.
EKAGRATA: متمركز كردن ذهن.
GAYATRI MANTRA: يكي از مقدس ترين مانتراهاي ودايي â€� اوم بهو بهوا سوه تت سويتوه ورنيم بهرگو دوسيه دهيماهي دهيو يو نه پرچوديات
“. GHERAND SAMHITA: يكي از متون باستاني يوگايي كه توسط يوگي گراند نوشته شده است. HARI: موجودي كه اعمال شيطاني كساني را كه به او پناه مي برند از بين مي برد - يكي از نامهاي لرد نارايانا يا كريشنا. INDRYA: اندامهاي حسي كه به دو دسته كارما ايندريا (ارگانهاي عملكردي) و جناناايندريا (ارگانهاي دريافتي) تقسيم مي شوند.
JAPA: تكرار مانترا.
AKASHA TATTWA: عنصر اتر. AMAROLI
: تمرين يوگاي تانترايي كه در آن از ادرار بصورت داخلي يا خارجي براي تامين سلامتي ذهن و بدن استفاده مي شود.
AMRIT: شهد سايكيك كه در بيندو ترشح شده و از لالانا چاكرا بر روي ويشودهي چاكرا مي چكد و احساس سرمستي و شعف ايجاد مي كند.
ANAHATA N SHA: غلاف يا كالبد مادي. ARTHA: نيازهاي مادي - ثروت.
ASTEYA: درستكاري - دزدي نكردن.
ATMAN: روح فردي. AUSHADI: بيدار كردن انرژي معنوي از طريق گياهان. AVADHUTA: عابدي كه دنيا را ترك گفته باشد.
ششمين مرتبه سانياسا كه عابد در آن معمولا برهنه مي باشد - بالاترين مرتبه رياضت.
AVATARA: تجسد مقدس - تجسد خداوند بر روي زمين.
AYURVEDA: سيستم ودايي تشخيص و درمان بيماريها. BHAGAVAN: لرد نارايانا يا هاري.
BHAJAN: نغمه عابدانه.
BHAKTI YOGA: يوگاي تعبد- بهاكتي يوگا به نه بخش تقسيم مي شود كه عبارتنداز: سراوانا (شنيدن درباره معبود) ، كيرتانا (ذكر شكوه و جلال معبود) ، اسمارانا (به ياد داشتن نام و حضور معبود) ، پاداسوانا (خدمت به معبود) ، آرچانا (پرستش معبود) ، واندانا (كرنش كردن در برابر معبود) ، داسيا ( احساس خادم بودن در برابر معبود) ، ساكهيا (دوستي با معبود) ، آتما نيودانا (سرسپردگي كامل به معبود).
BHASMA: خاكستر مقدس. BHIKSHA: صدقه.
BHIKSHU: مانك ، سانياسين.
BHOGA: تجربه - لذت.
BHOOTA: عنصر.
BHRUMADHYA: مركز بين دو ابرو - كشترام يا نقطه تماس آجنا چاكرا.
BIJA MANTRA: بذر صوتي - مانترا يا صوت پايه اي كه ريشه در فراهوشياري دارد.
BINDU VISARGA: مركز رواني كه در بالا و پشت سر واقع گرديده - نقطه يا قطره اي كه بنياد تمامي كائنات مي باشد - اساس كل هستي.
BRAHMA GRANTHI: گره خلقت - گره روان عضلاني كه در ناحيه عجان واقع شده و براي اينكه كنداليني بتواند از درون سوشومنا نادي بالا برود بايد باز باشد.
BRAHMAMUHURTA: زمان بين 4 تا 6 صبح كه زمان ساتويك روز بوده و بهترين موقع براي انجام ساداناهاي يوگا مي باشد.
BRAHMA NADI: ظريفترين جريان انرژي درون سوشومنا نادي.
BRAHMARANDHARA: سوراخي در بالاي سر كه كنداليني در هنگام ماهاسامادهي از آن ناحيه بدن را ترك مي كند. BUDDHI: خرد متعالي - توانايي ارزيابي چيزها براي پيشرفت زندگي.
CHELA: مريد .
CHIT: هوشياري ابدي و ازلي. CHITTA: هوشياري فردي كه شامل مراتب نيمه آگاه و ناخودآگاه ذهن مي شود - حافظه ، تفكر ، تمركز ، توجه ، تعمق.
F GRANTHI: سه گره سايكيك كه عبارتند از : براهما گرانتهي ، ويشنو گرانتهي و رودرا گرانتهي.
GUNA: صفات و كيفيات عالم محسوسات كه به سه دسته ساتوا ، راجاس و تاماس تقسيم مي شود.
GURU: استاد معنوي. GURUKRIPA: فيض و بركت گورو.
GURU POORNIMA: روزي مقدس در تابستان براي اداي احترام به گوروها. HATHA YOGA: يكي از سيستمهاي يوگا كه براي كنترل بر روي كالبد فيزيكي و پرانا مورد استفاده قرار مي گيرد و شامل بخشهايي همچون آسانا ، پراناياما ، مودرا ، بانداها و شات كارما مي باشد.
HATHA YOGA PRADIPIKA: متن باستاني يوگايي كه توسط يوگي سواتماراما نوشته شده است. HRIDAYAKASHA: فضاي قلب كه بين ماني پورا و ويشودهي چاكرا تجربه مي شود.
ISHTA DEVATA: شكل مجسم چيزي كه ما نسبت به آن احساس كشش كرده و آنرا وجود متعال مي دانيم. ISHWARA: حقيقت متعالي - اصل فناناپذير فلسفه سانكهيا - هستي نامتجلي - كيفيت يا اصل لايتغير.
JIVA: هويت فردي.
JIVATMA: روح فردي.
JIVAN MUKTA: زنده آزاد - كسي كه در زندگي فعلي خود به رهايي دست يافته باشد.
JNANA: دانش شهودي.
ASMITA: وضعيتي فراسوي خويشتن و احساس منيت كه در آن تنها آگاهي خالص وجود دارد.
BRAHMACHARYA: كنترل و جهت دهي مجدد انرژي جنسي بمنظور دستيابي به بيداري معنوي.
CHIDAKASHA: فضاي هوشياري كه در ناحيه سر تجربه مي شود.
DEVATA: رب النوع. DHARANA: متمركز كردن ذهن بر روي يك نقطه - تمركز.
DHARMA: نقش طبيعي كه هر شخص در زندگي ايفا مي كند - قانون اخلاقي - وظيفه. DHYANA: مديتيشن - مراقبه.
DIKSHA: مشرف شدن به زندگي معنوي توسط گورو. GYANA YOGA: راه تعمق و انديشيدن درباره ماهيت حقيقي خويشتن. HIRANYAGARBHA: زاهدان طلايي - تخم طلايي - خرد كيهاني.
JNANENDRIYA: پنج اندام حسي كه شامل گوشها ، پوست ، چشمها ، زبان و بيني مي باشند.
ANTAHKARANA: ابزار دروني - ذهن متجلي شده كه شامل چهار بعد ماناس ، بودهي ، چيتا و آهامكارا مي باشد. ANUSHTHANA: دوره ثابت و معين سادانا كه معمولا از صبح زود تا اواخر شب انجام مي شود. APANA VAYU: انرژي حياتي واقع در پايين بدن زير ناف.
C D E H I ISHWARA PRANIDHANA: ايمان داشتن به حقيقت متعالي.
APARIGRAHA: عدم مالكيت - قبول نكردن هداياي تجملي
kaivalya: رهایی - موکشا.
Kalpa: یک روز برهما.
Kama: شهوت - آرزو - نیاز عاطفی.
Kanda: ریشه - منشاء تمام نادیها - مرکز تخم مرغی شکل اعصاب که درست زیر ناف قرار گرفته است.
Kapha: بلغم - یکی از اخلاط سه گانه آیورودا.
Karanasharira: کالبد علی - پوشش بدون واسطه روح.
Karma: عمل - قانون عمل و عکس العمل که آینده فرد را شکل می دهد.
Karta: انجام دهنده عمل.
Karmaphala: نتیجه عمل.
Karma yoga: یوگای عمل - انجام اعمال همراه با آگاهی - یوگای مدیتیشن متحرک.
Karmendria: پنج عضو فیزیکی عملکرد (پاها ، دستها ، اندامهای صوتی ، مخرج و اندام تناسلی).
Kirtan: خواندن نامهای خداوند بصورت آواز.
Kosha: غلاف یا کالبد - کوشاها عبارتند از آنامایا کوشا (کالبد فیزیکی) - پرانامایا کوشا (کالبد پرانیک) - مانومایا کوشا (کالبد ذهنی) - ویگیانامایاکوشا (کالبد اشراقی) و آناندامایا وشا (کالبد سعادت).
Kriya yoga: نام برخی از تمرینات یوگا بخصوص هاتایوگا و کندالینی یوگا.
Kshetram: نقطه تماس چاکراها که در جلوی بدن قرار گرفته اند.
Kumkum: گرد مقدس قرمزرنگی که در آیینهای نیایش تانترا از آن استفاده می شود.
Kundalini: انرژی حیاتی که در نزدیکی انتهای ستون فقرات قرار گرفته است - انرژی معنوی - پتانسیل تکاملی.
Kundalini yoga: شاخه ای از یوگا که به بیداری انرژی نهفته معنوی شخص می پردازد.
Kusha: گیاه مقدسی که در مراسم مختلف مورد استفاده قرار می گیرد.
● l
laya: حل شدن - غرق شدن .
Laya yoga: یوگای انحلال هوشیارانه فردیت.
Lingam: سمبل مشخصه لرد شیوا - بعد مذکر آفرینش - سمبل کالبد اختری.
Lobha: حرص - طمع.
Loka: هفت مرتبه هوشیاری که عبارتند از: بهو ، بهووار ، سوار ، ماها ، جانا ، تاپو ، ساتیا.
B J
