جهان موازی یا واقعیت جایگزین فرضیهای در بارهٔ وجود واقعیتهای جداگانه در کنار واقعیت کنونی است.
گروه خاصی از جهانهای موازی مولتیورس نامیده
میشود، اگرچه این اصطلاح نیز میتواند برای توصیف جهانهای موازی که
واقعیت را تشکیل میدهند مورد استفاده
قرار گیرد. با وجود اینکه عبارتهای جهان موازی و واقعیت جایگزین را
میتوان بیشتر جاها به جای هم به کار برد، گاهی اوقات واقعیت جایگزین به
مفهوم ضمنی دیگری نیز اشاره دارد که حاکی از آن است که واقعیت بدیل دیگری
از خود ماست.
اصطلاح جهانهای موازی عمومیتر است و معنای ضمنی رابطه یا
عدم رابطه با جهان خود ما را در بر ندارد. جهانهایی که در آنها بسیاری از
قوانین طبیعت متفاوت هستند - برای مثال در آن هیچ محدودیت نسبیتی وجود
ندارد و سرعت نور را میتوان پشت سر گذاشت - را میتوان در شمار جهانهای
موازی به حساب آورد ولی اینها واقعیت جایگزین نیستند.
تعریف درست جهانهای
موازی در مکانیک کوانتومی به صورت «جهانهایی است که از یکدیگر تنها توسط
یک رویداد کوانتومی جدا میشوند».